Archiwum
Zarządzanie siarą bydlęcą
Agata Karpowicz; Zakład Hodowli Bydła IZ PIB w Balicach
Siara (colostrum) nazywana płynnym złotem lub eliksirem życia jest pierwszym i najważniejszym pokarmem pobieranym przez noworodka. Jest to skoncentrowana mieszanina wszystkich niezbędnych składników pokarmowych, witamin, pierwiastków i związków mineralnych, substancji biologicznie czynnych oraz przede wszystkim przeciwciał wyprodukowanych przez organizm matki. Podanie cielęciu siary dobrej jakości możliwie w jak najszybszym czasie po wycieleniu decyduje o jego odporności biernej na choroby, szczególnie układu oddechowego i pokarmowego, oraz kondycji w pierwszych tygodniach życia, a także o wydajności przyszłej krowy mlecznej. Liczne badania wskazują, że prawidłowe odpojenie cielęcia siarą dobrej jakości jest dla wydajności mlecznicy istotniejsze niż jej potencjał genetyczny. Zarządzanie siarą to proces obejmujący nie tylko właściwe i szybkie podanie siary cielęciu, jej dystrybucję i zagospodarowanie w gospodarstwie, ale również właściwie przygotowanie krowy w okresie zasuszenia oraz do porodu. Siara w życiu cielęcia pełni dwie funkcje. Podstawowe składniki pokarmowe tj. białka, tłuszcze, witaminy, substancje mineralne, a także hormony pełnią funkcję odżywczą pokrywając zapotrzebowanie pokarmowe noworodka w pierwszych dniach jego życia, odpowiadają za wzrost i rozwój narządów oraz przebieg procesów metabolicznych w organizmie cielęcia. Z kolei substancje takie jakie leukocyty, cytokiny, niektóre peptydy (lizozym, laktoferyna, laktoperoksydaza), a przede wszystkich immunoglobuliny są odpowiedzialne za rozwój układu odpornościowego cielęcia, ochronę układu pokarmowego przed patogenami i jego oczyszczenie (wydalenie smółki). Siara produkowana jest w wymieniu krowy od paru godzin przed porodem do kilku dni po ocieleniu. Największe stężenie wymienionych składników występuje w siarze bezpośrednio po wycieleniu, a wraz z upływem czasu ich koncentracja szybko maleje. Poziom immunoglobulin obniża się nieprzerwanie od drugiej godziny po ocieleniu.
