Liczba krów objętych oceną wartości użytkowej stale rośnie. W roku 2018 przeciętnie oceniano 813 900,8 krów, a stan na koniec roku wyniósł 816 345 krów.
W 2018 roku ocenę mleczną prowadzono w 20 896 oborach, co w zestawieniu z liczbą krów daje 39 krów przeciętnie na jedną ocenianą oborę. Nowych obór w 2018 roku pod ocenę przyjęto 856. W ciągu ostatnich 13 lat wielkość obory ocenianej wzrosła o 11 krów; z 28 do 39. Struktura pogłowia populacji ocenianej w Polsce jest mocno zróżnicowana, mamy do czynienia z wartościami od niespełna 17 krów na oborę w województwie małopolskim do 81,8 krów w województwie lubuskim.
Pośród hodowanych krów nadal najliczniej reprezentowana jest rasa polska holsztyńsko-fryzyjska odmiany czarno-białej (HO). Krów tej rasy w roku 2018 oceniano przeciętnie 691 836,3 szt., co stanowiło 85% całej ocenianej populacji. Podobnie jak w latach ubiegłych zwiększył się udział mieszańców międzyrasowych wśród krów mlecznych objętych oceną użytkowości. Mieszańców międzyrasowych (MM) oceniono w roku 2018 – 64 553,9 szt. i jest to druga pod względem liczebności (7,93%) grupa w strukturze rasowej. Największy wzrost (w stosunku do roku 2017) liczby krów ocenianych zarejestrowano w rasach: NR-czerwona norweska (17,9%), BG-białogrzbieta (11,5%) i BS-brown-swiss (10%). Największy procentowy spadek liczby krów w stosunku do roku 2017 zarejestrowaliśmy w rasie SR-szwedzka czerwono-biała (8,1%).
Przeciętna wydajność w roku 2018 wyniosła:
• 8 298 kilogramów mleka
• 334 kilogramów tłuszczu
• 281 kilogramów białka
• 4,03 procent tłuszczu
• 3,39 procent białka
Najwyższą wydajnością kilogramów mleka – 8 519 kg – wykazała się w roku 2018 rasa HO, na drugim miejscu z wydajnością 7 948 kg uplasowały się krowy rasy MO – montbeliarde. Pod względem sumy kilogramów tłuszczu i białka najwyższa wydajność – 629 kg była również w rasie HO, na drugim miejscu – 616 kg – uplasował się rasa SR.
Najwyższa wydajność kilogramów mleka, przekraczająca 9 tysięcy przeciętnie od jednej krowy uzyskana została w województwach: opolskim (9 214 kg), dolnośląskim (9 193 kg), śląskim (9 154 kg) i lubuskim (9 143 kg).
Według danych za rok 2018 przeciętna krowa pod oceną żyła 5,51 roku, użytkowana była przez 2,98 roku i w trakcie tego okresu użytkowania dała 23 575 kg mleka i 1 754 kg tłuszczu i białka. Zarówno długość życia krowy jak i jej okres użytkowania najwyższe wartości osiągają w województwie małopolskim. Wynoszą one: 6,98 roku dla przeciętnej długości życia i 4,12 roku dla długości użytkowania.
Od momentu przejęcia prowadzenia oceny przez PFHBiPM stan krów ocenianych wzrósł o ponad 50%, co świadczy o zapotrzebowaniu hodowców na wyniki oceny, jednocześnie pozytywnie wpływając na realizację programów hodowlanych i dokładność obliczeń.
Bardzo ważnym parametrem jest udział populacji aktywnej (objętej oceną) w ogólnej liczbie krów. Wyniki oceny opisują specyfikę danej populacji, dlatego im większa część populacji jest oceniana tym precyzyjniejsza jest wiedza na temat sytuacji hodowlanej w kraju, rasie, sektorze itp. Większy udział populacji aktywnej pozytywie wpływa na realizację programów hodowlanych. Według danych GUS, w Polsce, w grudniu 2018 roku pogłowie krów użytkowanych w kierunku mlecznym wynosiło 2 214 092. Procentowy udział krów objętych oceną mleczną wyniósł 36,9.
Źródło: pfhb
