W pierwszej połowie października br. ceny jaj konsumpcyjnych były na najwyższym poziomie w tym roku. Indeks cen jaj Banku BGŻ BNP Paribas w drugim tygodniu października br. (9-15.10.2017) ukształtował się na poziomie 40,5 zł/100 szt. i był aż o 23% wyższy niż przed rokiem. Według danych MRiRW, w drugim tygodniu października br. przeciętnie zakłady pakujące sprzedawały jaja konsumpcyjne klasy XL za 53,3 zł/100 szt., czyli aż o 43% więcej niż przed rokiem. Jaja klasy L sprzedawano po 43,0 zł/100 szt., czyli o 19% drożej w relacji rocznej, a jaja klasy M o 22% drożej niż przed rokiem, czyli po 37,9 zł/100 szt. Wzrost cen jaj widoczny jest również na rynku detalicznym. Według danych GUS we wrześniu br. za 1 świeże jajo kurze trzeba było zapłacić 0,52 zł, czyli o 6% więcej niż przed rokiem.
Zaskakujący skok ceny widoczny jest w przypadku jaj przemysłowych. Jak wynika z notowań MRiRW w drugim tygodniu października br. przeciętnie płacono za nie 5960 zł/t. Tak wysokiego poziomu cen nie notowano od kwietnia 2012 roku.
Wzrost cen jaj konsumpcyjnych widoczny jest także na rynku unijnym. Obecnie utrzymują się one na znacznie wyższym poziomie niż średnio w ostatnich 5 latach. Jak wynika z danych Komisji Europejskiej, przeciętnie w UE, w drugim tygodniu października br. za jaja spożywcze (klasy M i L) płacono 164 EUR/100kg, czyli o 18% więcej w relacji miesięcznej i aż o 48% więcej niż przed rokiem.
Warto zauważyć, że wzrost cen jej spożywczych dotyczy większości krajów unijnych, w szczególności Niemiec (+99%), Belgi (+69%), Holandii (+67%) oraz Włoch (+57%).
Wzrost cen jaj w UE, a także w Polsce, wynika z ograniczonej ich podaży na rynku. Taka sytuacja jest m.in. konsekwencją wykrycia fipronilu na fermach kur niosek w Holandii, Belgii i Niemczech, a następnie w innych krajach UE, problemów związanych z salmonellą, a także obecności grypy ptaków we Włoszech. Spadek podaży jaj na rynku unijnym odbija się na wynikach handlowych. Według danych KE w okresie I-VIII 2017 z UE wyeksportowano 143 tys. t jaj konsumpcyjnych, wobec 247 tys. t przed rokiem, czyli o 42% mniej.
W okresie I-VII 2017 r. eksport jaj konsumpcyjnych (CN 0407) z Polski był o ponad jedną piątą mniejszy niż przed rokiem i wyniósł 115,8 tys. t. Spadek wolumenu sprzedaży zagranicznej wynikał głównie ze zmniejszenia eksportu do Włoch (-79%), Czech (-56%) i Niemiec (-16%). Są to jednak dane obejmujące okres przed wykryciem substancji chemicznych w jajach pochodzących z niektórych krajów Europy Zachodniej (VIII 2017). Można więc przypuszczać, że w kolejnych miesiącach wolumen eksportu mógł się zwiększyć, ze względu na wzrost popytu importowego, o czym świadczy m.in. dynamiczny wzrost cen zarówno jaj konsumpcyjnych, jak i przemysłowych.
Według prognoz IERiGŻ (z 10.2017) całkowita produkcja jaj w Polsce w 2017 r. wyniesie 600 tys. t, w tym jaj konsumpcyjnych 510 tys. t, czyli odpowiednio jedynie o 0,5 i 0,4% więcej niż w 2016 r.
Biorąc pod uwagę aktualną sytuację popytowo-podażową na rynku unijnym, a także na rynku krajowym, prawdopodobnie można oczekiwać, że do końca br. ceny jaj jeszcze wzrosną. Dodatkowo w związku ze zbliżającym się okresem Świąt Bożego Narodzenia można oczekiwać zwiększenia się popytu konsumpcyjnego na jaja, co będzie działać w kierunku wzrostu cen. W związku z tym prawdopodobnie w grudniu br. konsumenci jaj będą musieli zapłacić o 10-15% więcej niż przed rokiem.
Źródło: AgroTydzień, 23/10/2017 | nr 514, Magdalena Kowalewska, ekspert rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas
