Zaburzenie mineralizacji u indyków, które charakteryzuje się deformacją nóg i jest spowodowane niedoborem witamin (np. biotyna, cholina) i/ lub minerałów (np. mangan) w diecie. Zaburzenie to nazywane jest również chorobą stawu skokowego, lub ześlizgiwaniem się ścięgna Achillesa.
ETIOLOGIA SCHORZENIA
Intensywna produkcja indyków, dynamiczny ich wzrost czyni je bardziej wrażliwym gatunkiem na wszelkie niedobory wzrostu pojawiające już na początku życia ptaków. Stosowanie się hodowców do przestrzegania reżimu żywieniowego jest kluczowe w osiągnięciu sukcesu finansowego. Jakiekolwiek błędy pojawiające się na początku produkcji skutkują zwiększoną selekcją i znacznym pogorszeniem przyrostów.
Analizy żywieniowe prowadzone pod kątem pojawiania się na stadzie perozy podkreślają podstawowe znaczenie u indyków choliny i manganu w diecie, w mniejszym stopniu niedobór cynku oraz witamin z grupy B. Zwiększone podawanie ptakom wapnia i/lub fosforu pogarsza dodatkowo stan z powodu zmniejszonego wchłaniania manganu poprzez działanie wytrąconego fosforanu wapnia w przewodzie pokarmowym.
Dieta uboga w mangan może powodować chondrodystrofię już u zarodków. Stan ten charakteryzuje się skróconymi, pogrubionymi nogami i skróconymi skrzydłami. Inne objawy mogą obejmować dziób indycząt spowodowany nieproporcjonalnym skróceniem dolnej żuchwy, kulisty kontur głowy z powodu przedniego wybrzuszenia czaszki, obrzęk występujący tuż nad stawem atlasowym odcinka szyjnego kręgosłupa. Zmniejsza się również wzrost, a rozwój puchu i piór jest opóźniony. Pisklę z niedoborem manganu ma charakterystyczną postawę „astronoma”, ponieważ dochodzi dodatkowo do zaburzeń równowagi wynikający z nieprawidłowej budowy ucha wewnętrznego.
Deformacji nowo wylężonych piskląt nie można skorygować, podając więcej manganu.
OBJAWY KLINICZNE
Peroza charakteryzuje się powiększeniem i wadą rozwojową stawu piszczelowo-śródstopnego, skręceniem i wygięciem dystalnego końca kości piszczelowej i bliższego końca stępu śród stopnego, pogrubieniem i skróceniem kości nóg, co w efekcie powoduje ześlizgiwanie się ścięgna mięśnia brzucha tego łydki z kłykci.
Ptaki cierpią, kuleją lub nie mają w ogóle możliwości poruszania się, przyjmują postawę leżącą z „uszkodzoną” kończyną wyciągnięta do tyłu. Dotknięta schorzeniem kończyna jest wyraźnie skrócona w porównaniu z drugą. Staw skokowy jest znacznie zdeformowany i powiększony.
ROZPOZNANIE
Postawienie diagnozy opiera się przede wszystkim na obserwacji zmian sekcyjnych, badaniu klinicznym oraz analizy składu paszy pod kątem niedoborów minerałów, witamin.
Diagnostyka różnicowa powinna opierać się na wykluczeniu zerwaniu więzadła, zapaleniu błony maziowej oraz stawów, spowodowane między innymi Mycoplazma spp., Ornitobakteria rhinotracheale, Staphulococcus aureus.
LECZENIE
Nie istnieje skuteczny sposób na wyleczenie ptaków. Należy w głównej mierze zapobiegać występowaniu schorzenia, a pojawiające się na stadzie problemy tego typu dokładnie przeanalizować pod kątem prawdopodobnych przyczyn i opracować plan zapobiegawczy na kolejne stado.
PROFILAKTYKA
Zapobieganie chorobie polega przede wszystkim na unikaniu niedoborów pokarmowych poprzez staranne i prawidłowe bilansowanie dawki pokarmowej.
Wszelkie problemy występujące w trakcie intensywnej fazy wzrostu skutkować będą problemami w przyszłości. Konsekwencje zaburzonej mineralizacji w okresie najszybszego wzrostu szkieletu przypadającego na pierwszy miesiąc życia. Są najbardziej widoczne w obszarach, w których chrząstka ma największy udział. Negatywne zmiany szkieletowe u szybko rosnących ptaków są nieodwracalne. Nieprawidłowości w rozwoju na wczesnym etapie życia mogą objawiać się później w kulawiznach i słabych wynikach. Pojawienie się wczesnej krzywicy u indycząt może zainicjować późniejsze problemy z kostnieniem prowadzące do osłabienia nóg lub stawów skokowych, kolanowych lub biodrowych, których kulminacją jest unieruchomienie i zwiększona selekcja końcowa.
