Archiwum

Profesor Juliusz A. Strzetelski urodził się w 1938 r. we Lwowie. W 1955 r. ukończył męskie I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Studiował w Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie na Wydziale Zootechnicznym (1959-06.1964). Pracę magisterską pt. Wpływ światla na czynność tarczycy u świń wykonał pod kierunkiem prof. Zygmunta Ewy'ego.

                Do października 1964 r. pracował w Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie w Katedrze Ogólnej Hodowli Zwierząt, a następnie odbył roczny staż pracy w Szwajcarii. W 1965 r. podjął pracę w Instytucie Zootechniki w Zakładzie Żywienia Zwierząt prof. Rajmunda Rysia na stanowisku starszego asystenta w nowo powstałym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeziu, a następnie do 1972 r. pełnił funkcję zastępcy i p. o. kierownika Pracowni Doświadczalnictwa Żywieniowego w ZZD Balice. W 1973 r. został głównym specjalistą ds. hodowli bydła w ZZD Balice. W 1974 r. ukończył studium w zakresie organizacji badań dla kadry kierowniczej oraz uzyskał stopień naukowy doktora nauk rolniczych na podstawie rozprawy pt. Wpływ celulozy i skrobi w dawce paszowej na niektóre wskaźniki przemiany azotowej u buhajków opasowych, wykonanej pod kierunkiem prof. R. Rysia. Otrzymał stanowisko adiunkta. W 1975 r. został mianowany kierownikiem Pracowni Żywienia Przeżuwaczy w Zakładzie Żywienia Zwierząt IZ, a po reorganizacji zakładów naukowych IZ, od roku 1994 pełnił funkcję kierownika Zespołu ds. Żywienia Zwierząt Przeżuwających. W lutym 1998 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. Wpływ zastosowania nowych zasad bilansowania dawek pokarmowych na efekty żywienia krów krajowych ras mlecznych o różnym genotypie i otrzymał stanowisko docenta. W 2001 r. został mianowany profesorem nauk rolniczych i powołany na stanowisko profesora w IZ PIB w Dziale Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa.

                Kierunki badawcze prowadzonych przez Niego prac to: doskonalenie metod bilansowania białka i energii w dawkach pokarmowych dla przeżuwaczy i systemów żywienia, głównie bydła (cieląt, jałówek, opasów, krów mlecznych i mamek ras mięsnych) w celu pokrycia potrzeb pokarmowych mikroorganizmów żwacza i tkanek przeżuwacza w czasie wzrostu i w różnych okresach fizjologicznych, poprzez: określenie warunków optymalnego wykorzystania różnych źródeł azotu i energii, dodatków biologicznie czynnych (pro- i prebiotyków, propolisu), osłanianych przed rozkładem w żwaczu pasz białkowych i energetycznych oraz chronionych aminokwasów; wycena wartości pokarmowej pasz krajowych; rozwój przewodu pokarmowego cieląt zależnie od systemów żywienia; modyfikowanie wartości odżywczej produktów bydlęcych (mleko, mięso).

                Do najważniejszych osiągnięć naukowych Profesora należą: obniżenie poziomu białka ogólnego w dawkach pokarmowych dla bydła bez ujemnego wpływu na efekty produkcyjne, przy równoczesnym ograniczeniu wydalania azotu do środowiska.

                Wprowadzając do dawek pokarmowych chronione białko lub chronioną metioninę i lizynę, uzyskał lepsze zbilansowanie dawek pokarmowych, zarówno pod względem pokrycia potrzeb azotowych organizmów żwacza, jak i potrzeb aminokwasowych tkanek przeżuwacza. We współpracy z prof. R. Rysiem opracował pierwszy w kraju system wychowu cieląt na ograniczonych dawkach mleka przy użyciu mieszanek starterowych bez białka zwierzęcego i wprowadził go do praktyki rolniczej oraz system intensywnego opasania buhajków przy użyciu mieszanek pełnodawkowych z dużym udziałem suszu z roślin zielonych.

                Wykazał, że różne preparaty probiotyczne (mikrobiologiczne, „grzybowe”) mają zróżnicowany wpływ na aktywność proteo- i amylolityczną jelita cienkiego i na aktywność żwacza oraz na wzrost cieląt, opas buhajków, produkcyjność krów i skład mleka (wyróżnienie Kormitetu Badań Naukowych).

                Opracował żywieniowe metody wzbogacania mleka i mięsa w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, stosując metody osłony białka nasion roślin oleistych i makuchów (z nasion wiesiołka i rzepaku) przed biouwodorowaniem tłuszczu w żwaczu.

                Opracował dostosowanie metody oznaczania mocznika w surowicy krwi do określania poziomu mocznika w mleku. Uzyskał zmniejszenie ujemnego bilansu energetycznego krów po wycieleniu poprzez wydłużenie okresu żywienia paszami treściwymi przed porodem i zwiększenie poziomu żywienia w ostatnim tygodniu przed i pierwszym po porodzie. Określił maksymalną ilość białka nie rozkładanego w żwaczu, którą można wprowadzić do dawki pokarmowej dla wysoko wydajnych krów, bez ujemnego wpływu na pokrycie potrzeb azotowych mikroorganizmów żwacza. Określił potrzeby energetyczne i białkowe mieszańców wielorasowych krów-mamek z cielętami. Wykazał, że nie następuje transfer tDNA z GM kukurydzy i soi do mleka krów oraz tkanek i narządów cieląt. Udowodnił, że suszony wywar kukurydziany (powstający przy produkcji bioetanolu) i kiszone ziarno kukurydzy pozwalają na uzyskanie wysokiej produkcji mleka i dobrych wyników odchowu cieląt, a dodatek glicerolu do mieszanki paszowej zwiększa poziom glukozy w surowicy krwi krów.

                Dorobek naukowy prof. Strzetelskiego do 2014 r. obejmuje: 146 oryginalnych prac naukowych, z czego większość została opublikowana w renomowanych czasopismach o znaczeniu miedzynarodowym (w jęz. ang. a także w niem.), 88 komunikatów naukowych, 80 artykułów popularnonaukowych.

                Profesor Juliusz A. Strzetelski cieszył się szacunkiem i uznaniem w społeczności zootechnicznej, zarówno wśród pracowników naukowych, zajmujących się żywieniem i fizjologią żywienia przeżuwaczy, jak i szerokiego środowiska zootechników i hodowców bydła.

                Był kilkakrotnie nagrodzony, w tym: srebrną odznaką ZZD Balice, Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką – Zasłużony Pracownik Rolnictwa, medalem 50-lecia ZZD Balice, odznaką – Zasłużony dla IZ i medalem 50-lecia IZ. W 1975 r. otrzymał nagrodę MR I stopnia, w 1995 r. wyróżnienie KBN za grant dotyczący probiotyków „grzybowych”. ■