Archiwum
Srebrna rocznica sympozjum drobiarskiego PO WPSA „Nauka praktyce drobiarskiej – praktyka drobiarska nauce”
XXV Międzynarodowe Sympozjum Drobiarskie Polskiego Oddziału WPSA odbyło się w dniach 2-4.09.2013 r. w Zegrzu k. Warszawy. Tegorocznym organizatorem spotkania była Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt Zakład Hodowli Drobiu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego z p. prof. Janem Niemcem na czele, natomiast Współorganizatorem – Światowe Stowarzyszenie Wiedzy Drobiarskiej Polski Oddział (WPSA PO). W konferencji uczestniczyło 149 osób związanych z branżą drobiarską – pracownicy nauki wszystkich ośrodków drobiarskich w kraju, przedstawiciele firm zarówno polskich jak i zagranicznych. Wśród uczestników było 25 gości z zagranicy z 8 krajów – Niemiec, Hiszpanii, Anglii, Szwajcarii, Włoch, Serbii, Francji i Litwy. Podczas obrad wygłoszono 77 referatów związanych z aktualną problematyką drobiarską.
Uroczystego otwarcia jubileuszowego sympozjum PO WPSA „Nauka praktyce drobiarskiej – praktyka drobiarska nauce” dokonali: główny organizator spotkania w Zegrzu prof. dr hab. Jan Niemiec (SGGW w Warszawie) oraz Przewodniczący Polskiego Oddziału WPSA prof. dr hab. Andrzej Rutkowski, a także wiceprzewodniczący tegoż stowarzyszenia prof. Jan Jankowski. Podziękowali oni za wsparcie finansowe głównym sponsorom konferencji firmie DSM (Platynowy sponsor), Du Pont (Złoty Sponsor) oraz AJINOMOTO EUROLYSINE (Srebrny Sponsor).
Po otwarciu konferencji odbyła się pierwsza sesja plenarna. Inauguracyjny wykład przygotowany przez zespół prof. Ewa Łukaszewicz, dr Ryszard Gilewski oraz prof. Stanisław Wężyk poświęcony był srebrnej rocznicy istnienia sympozjum drobiarskiego PO WPSA. Pierwsza konferencja Polskiego Oddziału Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej odbyła się w 1984 roku w Katedrze Drobiarstwa obecnego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, pod kierownictwem prof. Andrzeja Farugi (dzisiaj honorowego członka PO WPSA). W dalszej część prof. H. Jeroch w duecie z dr hab. Krzysztofem Kozłowskim omówili zagadnienie związane z możliwościami poprawy wartości odżywczej pasz drobiowych.
Kolejny wykład w sesji plenarnej dotyczył aktualnych problemów polskiego drobiarstwa. Został on przygotowany przez panów profesorów Jana Jankowskiego oraz Andrzeja Rutkowskiego. W pierwszym dniu odbył się Konkurs „Młodych badaczy”, ubiegających się o zdobycie, przyznawanej od 1997 r. przez Krajową Izbę Producentów Drobiu i Pasz, nagrody imienia Jerzego Będkowskiego. Konkurs Młodego Badacza ma stanowić zachętę dla najmłodszego pokolenia do prowadzenia prac badawczych dla potrzeb branży drobiarskiej. W tegorocznym konkursie wzięło udział sześciu uczestników. Wszyscy obecni na sali słuchacze mieli możliwość wyboru najlepszej prezentacji. Dodajmy, że każda z nich odbywała się w języku angielskim.
I tak I miejsce zdobyła Anita Grądziel z zespołem: A. Mikołajczyk, L. Chojnacka-Puchta, D. Sawicka, M. Dębowska, M. Siwek, G. Płucienniczak, A. Płucienniczak, M. Bednarczyk (UTP Bydgoszcz). Wstąpienie dotyczyło: Transgenicznych ptaków z modyfikowanych pierwotnych komórek płciowych.
II miejsce zdobyła Magdalena Kubińska z zespołem B. Tykałowski, J. Jankowski (UWM Olsztyn). Temat wystąpienia to: Reakcja indyków na różną zawartość metioniny w paszy.
Trzecie miejsce przypadło Izabeli Kozłowskiej z zespołem A. Mikołajczyk, K. Kasperczyk, M. Bednarczyk (UTP Bygdoszcz) za wystąpienie pt. „Metoda prowadzenia hodowli pierwotnej komórek nabłonka jajowodu przepiórki (Coturnix japonica) (UTP Bydgoszcz)”.
W drugim dniu odbyły się trzy sesje plenarne. Pierwsza, najbardziej obszerna, dotyczyła Żywienia drobiu, druga Jakości produktów drobiarskich oraz Biologicznych podstaw produkcji drobiarskiej.
Sesji żywieniowej przewodniczyli prof. Stefania Smulikowska (IFiŻZ, Jabłonna) oraz dr hab. Krzysztof Kozłowski (UWM Olsztyn). Pierwszą prezentację w imieniu firmy DSM wygłosił dr Jan Koślacz, który porównał skuteczność różnych fitaz w odniesieniu do wydajności i pozornej strawności jelitowej fosforu u kurcząt brojlerów. W sesji w dalszej kolejności przeważały tematy związane z rodzimymi źródłami białka możliwymi do zastosowania w żywieniu drobiu, zastępującymi drogą śrutę sojową oraz zakazane w stosowaniu mączki zwierzęce. Przedstawiono także prace dotyczące wpływu surowych i ekstrudowanych nasion lnu na metabolizm lipidów zastosowanych w żywieniu indyczek (A. Czech,. K. Ognik, M. Merska, UP Lublin). W toku doświadczenia wykazano, że ekstruzja nasion lnu spowodowała pogorszenie profilu kwasów tłuszczowych mięśni, co wydaje się być niekorzystne w punktu widzenia człowieka. W dalszej kolejności zespół z Katedry Drobiarstwa w Olsztynie A. Drażbo oraz T. Majewska zaprezentowały wyniki doświadczenia, które miało na celu zbadanie wpływu zastosowania enzymu fitazy podawanego w paszy dla kur niosek na poziom fosforu w żółtkach jaj. Poziom fosforu w żółtkach jaja waha się od 564 mg do 623 mg na 100 gram. Oznacza to nie ma możliwości modyfikacji zawartości składników mineralnych w żółtku.
Firma DSM przedstawiła także własne badania dotyczące wpływu dodatku witaminy HyD na użytkowość mięsną brojlerów i jakość mięsa. Dodatek tej witaminy zwiększył wydajność mięśnia piersiowego oraz spowodował zwiększenie w nim zawartości białka i popiołu a obniżenie tłuszczu i wody. Z kolei firma Ajimoto przekonywała, iż bilansowanie pasz dla brojlerów w oparciu o zapotrzebowanie aminokwasowe a nie minimalny poziom BO zapewnia wysokie efekty produkcyjne oraz zmniejszenie uciążliwości paszy dla środowiska. Dr Ewa Gornowicz z IZ PIB Zakład Kołuda Wielka wykazała pozytywny wpływ jednoskładnikowej proteazy stearynowej w dietach o obniżonym poziomie białka ogólnego na uzyskane wyniki odchowu kurcząt brojlerów. Zespół żywieniowców z UP w Poznaniu omówił wartość pokarmową polskich odmian grochu w badaniach na kurczętach rzeźnych. Uzyskane wyniki wskazały, że polskie odmiany grochu charakteryzują się dużym zróżnicowaniem pod względem całkowitej strawności suchej masy i tłuszczu surowego, jelitowej strawności aminokwasów oraz poziomu AMEn. Ten sam zespół pracował nad najefektywniejszą metodą zastosowania pełnotłustych nasion rzepaku. Na postawie uzyskanych wyników można wnioskować, że odpowiednie parametry śrutowania rzepaku mogą poprawić jego wartość odżywczą – rzepak rozdrobniony przy ustawieniu 0,1 mm charakteryzował się wyższym poziomem energii niż rozdrobniony przy ustawieniu 1,5 mm. Zaprezentowano także wyniki dotyczące wartości pokarmowej polskich odmian łubinu wąskolistnego, z których można wnioskować, że charakteryzują się one dużym zróżnicowaniem pod względem jelitowej strawności poziomu AMEn oraz całkowitej strawności suchej masy. Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt z Jabłonnej przygotował wystąpienie dotyczące wpływu ekstruzji grochu na strawność jelitową skrobi i wyniki odchowu u kurcząt brojlerów. Z doświadczenia wynika, że do mieszanek Grower i Finiszer można wprowadzić do 30% grochu bez pogorszenia wyników produkcyjnych, natomiast wraz ze wzrostem udziału grochu w mieszankach należy zwiększać dodatek metioniny a zmniejszać lizyny. Z kolei zespół złożony z naukowców z UWM w Olsztynie z Katedry Drobiarstwa oraz Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazał, że śruta z nasion łubinu żółtego odm. Baryt zastosowana w ilości do 24% może częściowo zastępować SBM w dietach dla indyków, bez ujemnego wpływu na wyniki odchowu, wartość rzeźną i walory sensoryczne mięsa indyczego. Podobnie zastosowanie nasion łubinu żółtego może być częściową alternatywą śruty sojowej w paszach dla kur nieśnych. Katedra Drobiarstwa UWM w Olsztynie we współpracy z Nukamel (Belgia) podjęła próbę oceny wpływu dodatku emulgatora na wyniki odchowu indyków i strawność tłuszczu. Dodatek emulgatora w dawce 500 g/tonę oraz 500/250 g/tonę spowodował wystąpienie istotnych różnic w masie ciała i przyrostach dobowych ptaków. Przyczynił się także istotnie do poprawy zużycia paszy. Uniwersytet prowadził także doświadczenia dotyczące zasadności stosowania śruty z nasion łubinu żółtego w żywieniu indyków rzeźnych. Alternatywne źródła białka roślinnego mogą znaleźć także zastosowanie w żywieniu kur niosek, co wykazało doświadczenie prowadzone przez M. Krawczyk, M. Przywitowski, D. Mikulski, J. Jankowski i M. Mikulska.
Ciekawy wykład wygłosił Y. Santos z firmy Nutritionist (Hiszpania). Dotyczył on możliwości obniżenia kosztów żywienia, jako największego z wydatków związanych z produkcją drobiarską. Stwierdził on, że pomimo istnienia wielu sposobów redukcji kosztów żywienia, to dopóki są one stosowane niezależnie od siebie, nie dają zadawalających efektów. Jednak te, które mają związek z jakością paszy oraz podawaniem dodatków wydają się być obiecujące. Przemysł drobiarski wymusza tworzenie najbardziej efektywnych programów żywieniowych, co wiąże się z podziałem na fazy żywieniowe. W tym przypadku ogromne znaczenie ma zawartość aminokwasów. Ich dobra przyswajalność umożliwia ograniczenie ogólnego poziomu białka, redukując w ten sposób koszty oraz nadmiar białka w diecie. Santos omówił także konieczność stosowania enzymów, w tym β-galaktozydazy w zakresie neutralizowania czynników pogarszających wartość odżywczą pasz pochodzenia niezbożowego.
Kolejna sesja plenarna dotyczyła jakości produktów drobiarskich. Jej moderatorami byli prof. dr hab. Andrzej Faruga oraz dr hab. Barbara Biesiada-Drzazga. Uczestnicy mieli okazję wysłuchania m.in. prezentacji p. K. Anders dotyczącej oceny wartości rzeźnej dwóch rodzimych odmian kur. Doświadczenie przeprowadzono w Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie w związku z zainteresowaniem konsumentów mięsem wolno rosnących kurcząt. Porównywano koguty kur czubatych z kogutami kur ras krajowych pochodzących z Małopolski. Okazało się, że samce kur czubatek mają wyższą wartość rzeźną.
Z kolei Katedra Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie przeanalizowała wpływ dostępności paszy w pierwszych dniach życia na przeżywalność oraz wyniki produkcyjne kurcząt mięsnych. W toku doświadczenia okazało się, iż kurczęta, którym podano dodatkowo paszę na pasach papieru wykazywały wyższą przeżywalność. Nie odnotowano większej masy ciała kurcząt z grup doświadczalnych, jednakże istotnie różniły się one wydajnością rzeźną, wielkością żołądka mięśniowego oraz procentowym udziałem w tuszce mięśni piersiowych.
Charakterystyka tuszki oraz mięsa kaczki krzyżówki z łowisk północno-wschodniej Polski to kolejny temat zaprezentowany przez pracowników UMW w Olsztynie. Praca wykonana została w Katedrze Towaroznawstwa Ogólnego i Doświadczalnictwa oraz Katedrze Hodowli Zwierząt Futerkowych i Łowiectwa. Ze względu na rosnące zainteresowanie konsumentów dziczyzną przypuszcza się, że kaczka krzyżówka byłaby towarem chętnie kupowanym. Celem podjętych badań była charakterystyka składu tkankowego tuszki ptaków tego gatunku oraz ich mięsa. Materiał do badań stanowiło 17 kaczek pozyskanych na drodze odstrzału. W doświadczeniu wykazano, że kaczkę krzyżówkę cechuje dobre ukształtowanie tuszki oraz jej korzystny skład tkankowy. Udział mięsa w tuszce wynosi około 65,4%, w tym ponad 53% masy tego składnika tkankowego stanowią mięśnie piersiowe.
W sesji – Biologiczne podstawy produkcji drobiarskiej moderatorami byli: prof. dr hab. Antoni Brodacki oraz prof. dr hab. Danuta Szczerbińska. Omówiono tutaj m.in. wpływ substancji bioaktywnych podawanych in ovo na wyniki lęgu i status bakteriologiczny kurcząt brojlerów. Omówiono wpływ kapłonowania zielononóżki kuropatwianej na wybrane parametry krwi. Emocje wzbudziła natomiast prezentacja przygotowana przez Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu oraz PIW w Puławach dotycząca wykorzystania surowców GMO w paszy dla przepiórek oraz ich wpływu na wyniki produkcyjne ptaków oraz skład produktów spożywczych. Wyniki obrazują doświadczenie przeprowadzona na 8 pokoleniach. Jak można było przypuszczać nie stwierdzono wyraźnych różnic odnośnie wyników użytkowych oraz składu chemicznego otrzymanych produktów spożywczych.
Ostatnia sesja plenarna dotyczyła użytkowania, środowiska i profilaktyki weterynaryjnej. Moderatorami tej sesji byli prof. dr hab. Eugeniusz Herbut oraz dr hab. Anna Wójcik. Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt SGGW w Warszawie przygotowała wystąpienie pt. „Biologia rozrodu sokoła wędrownego”. Praca powstała ponieważ ptaki drapieżne mogą być wykorzystywane m.in. do płoszenia szkodników w parkach i na lotniskach. Obserwacje prowadzono w prywatnej hodowli sokołów wędrownych w południowej Polsce. W 5-letnim okresie z 9 par hodowlanych oraz 5 samic inseminowanych nasieniem 7 samców uzyskano 203 jaja z czego odchowano 88 piskląt. Badania stanowią podstawę do dalszych prac, które będą miały na celu wyjaśnienie biologii rozrodu tych ptaków drapieżnych.
Dział Technologii, Ekologii i Ekonomiki Produkcji Zwierzęcej IZ PIB w Krakowie zaprezentował pracę dotyczącą kształtowania się behawioru kur ras zachowawczych na wybiegach. Stwierdzono, że kury rasy sussex odchowywane w systemie wybiegowym charakteryzują się najwyższym poziomem dobrostanu w porównaniu do leghorn oraz zielononóżki kuropatwianej. Najniższy poziom dobrostanu w tym systemie zaobserwowano u ptaków leghorn.
Katedra Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu dokonała próby oceny zanieczyszczenia chemicznego i mikrobiologicznego zbóż paszowych w Polsce. Przeprowadzone analizy laboratoryjne polskich mieszanek zbożowych w 2012 roku wskazują na bezpieczeństwo zdrowotne pasz dla drobiu. W żadnym z badanych parametrów nie stwierdza się przekroczenia dopuszczalnego przez prawodawstwo limitu.
Dr hab. Anna Wójcik (UWM Olsztyn, Katedra Higieny Zwierząt i Środowiska) zaprezentowała wyniki doświadczenia nt. kształtowania się wskaźników krwi strusi transportowanych w różnych porach roku. We wnioskach czytamy, że parametry krwi zmieniały się w zależności od pory roku oraz długości transportu. W innym doświadczeniu p. dr Wójcik dotyczącym właściwości fizyko-chemicznych mięsa strusi w zależności od długości transportu do rzeźni wykazano, że czynniki oddziaływujące w trakcie transportu na strusie mają charakter stresogenny i wpływają na zróżnicowanie parametrów fizyko-chemicznych mięsa strusi.
W tegorocznym sympozjum Polskiego Oddziału Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej „Nauka praktyce drobiarskiej – praktyka drobiarska nauce” wzięło udział 149 uczestników. Jak mówił prof. Jan Niemiec podczas podsumowania, było to mniej niż w poprzednich latach. Cieszy natomiast to, iż wśród uczestników jest dużo młodzieży, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu nauką drobiarską. Najwięcej referatów, bo aż 28 wygłoszono z dziedziny żywienia i tutaj sporo uwagi poświęcono możliwościom wykorzystania w żywieniu drobiu alternatywnych źródeł białka – grochu, łubinu, a także zwrócono uwagę na wykorzystanie nasion lnu czy rzepaku. Wśród prac dotyczących jakości produktów drobiarskich znalazły się doniesienia dotyczące jakości produktów pochodzących od rodzimych odmian kur. W sesji dotyczącej użytkowania, środowiska i profilaktyki znalazły się doniesienia nt. zawartości zanieczyszczeń mikrobiologicznych i chemicznych oraz mikotoksyn w produktach drobiarskich oraz paszach. Jednostką najbardziej aktywną, jeżeli chodzi o ilość przedstawionych referatów był w tym roku Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, który z 18 wystąpieniami był niekwestionowanym liderem. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie przedstawiła 10 prac, a po 9 ośrodek w Lublinie i w Olsztynie. Jak stwierdził w podsumowaniu prof. Andrzej Rutkowski poziom badań i zaprezentowanych prac był wysoki, co na pewno świadczy o dużym postępie merytorycznym. Mniej niż w poprzednich latach wystąpiło w tym roku błędów metodycznych. W przedstawionych pracach nie zawsze spotykało się oddzielne traktowanie kurek i kogutków. Pewnym mankamentem jest wykonywanie zbyt małej ilości powtórzeń, aby doświadczenia mogły być
traktowane jako wiarygodne. W podsumowaniu Profesor Andrzej Rutkowski zwrócił uwagę także na zachwianie w niektórych pracach proporcji pomiędzy wstępem i metodyką a wynikami i wnioskami oraz w niektórych przypadkach na nieczytelność slajdów. Nie powinno także prezentować się wyników jako znaczących, jeżeli w prowadzonych doświadczeniach nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie. Na koniec prof. Jan Jankowski wspomniał również o kulturze dyskusji, i uczulił aby w przyszłości zwrócić większą uwagę na sposób zadawania pytań oraz wykazanie większej pokory osób referujących podczas udzielania odpowiedzi na nie zawsze „wygodne” pytania do prezentacji.
Podczas obrad wyłoniony został kolejny organizator, tym razem XXVI już Międzynarodowego Sympozjum Drobiarskiego WPSA PO. Została nim Katedra Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. W imieniu kierownika tej jednostki prof. Antoniego Brodackiego już dzisiaj zapraszamy na kolejne spotkania PO WPSA, które najprawdopodobniej odbędzie się w Kazimierzu Dolnym.
Oprac. Katarzyna Markowska