Hodowca Trzody Chlewnej 9-10/2014

Agnieszka Misiura, Tomasz Misiura

Obecnie w chowie świń wyróżnia się dwa systemy żywienia: paszami suchymi oraz żywienie na mokro. W pierwszym systemie stosowane są tzn. pasze suche rozdrobnione (sypkie) oraz pasze granulowane. Zalety jakie cechują żywienie na sucho to łatwość przygotowania, przechowywania i dozowania, możliwość gromadzenia zapasów paszy, małe zużycie wody.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Wioletta Biel

Ryzyko obecności pozostałości antybiotyków w mleku i mięsie oraz ich szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka doprowadziły do wprowadzenia w 2006 r. w krajach Unii Europejskiej zakazu stosowania antybiotyków w paszach dla zwierząt. Stosowanie przez lata stymulatorów wzrostu, jako dodatku do pasz dla zwierząt gospodarskich, spowodowało uodpornienie się wielu patogenów na leki. Coraz częściej także zwraca się uwagę na pochodzenie i jakość żywności. Świadomość zagrożeń rośnie, wynikających ze stosowania środków chemicznych w rolnictwie oraz szkodliwości ich pozostałości w produktach spożywczych. Rośnie także popyt na produkty ekologiczne i tradycyjnie wytwarzane. Spowodowało to wzrost zainteresowania alternatywnymi stymulatorami wzrostu oraz wykorzystaniem ziół w profilaktyce i leczeniu zwierząt.

Czytaj więcej...

Tadeusz Barowicz, Marek Pieszka

Instytut Zootechniki-PIB w Krakowie

Ilość wody jaką świnie pobierają związana jest z jej zawartością w ciele i jest uzależniona m. in. od takich czynników jak: masy ciała, temperatury otoczenia, stanu fizjologicznego, składu i rodzaju skarmianej paszy (m. in. od zawartości soli mineralnych w mieszance), pory dnia, rasy, a w przypadku prosiąt nawet rodzaju poidła z jakiego pobierają wodę. Istotnym czynnikiem kształtującym na pobranie wody u świń jest również ich stan zdrowia.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Artur Mazurowski

Produkcja trzody chlewnej od wielu lat jest najważniejszą gałęzią produkcji polskiego rolnictwa. W 2000 roku stanowiła 37,6% towarowej produkcji zwierzęcej i 23,5% towarowej produkcji rolniczej. Przewyższała trzykrotnie produkcję drobiu, a o 17% wartość produkcji mleka. Istotnym faktem jest również to, iż w ostatnich latach odnotowano wzrost importu wieprzowiny, który w 2012 roku wyniósł ok. 576 tys. ton i w znacznej mierze przewyższał on eksport (ok. 362 tys. ton). Spożycie wieprzowiny w Polsce utrzymuje się na stosunkowo wyrównanym poziomie, a prognozy na kolejne lata nie przewidują jej drastycznego spadku.

Popularność mięsa wieprzowego wynika w dużej mierze z jego jakości, na którą wpływa wiele czynników. Z punktu widzenia oceny wartości technologicznej mięsa wieprzowego na podkreślenie zasługują przede wszystkim cechy fizyczne, takie jak: wodochłonność, wartość pH, barwa. Parametry te charakteryzują zmiany poubojowe zachodzące w mięsie, ponadto umożliwiają one zidentyfikowanie wszelakich zmian jakościowych. Na uwagą zasługują także właściwości odżywcze mięsa, które odnoszą się m. in. do zawartości białka, tłuszczu, witamin, soli mineralnych oraz parametry sensoryczne takie jak: zapach, barwa, soczystość, kruchość. Nie można pominąć również aspektu mikrobiologicznego, który rozpatruje się pod względem obecności w mięsie mikotoksyn, drobnoustrojów patogennych, metali ciężkich pogarszających trwałość i jakość mięsa.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Bartosz Korytkowski

Bezwzględna walka z gryzoniami, w tym podejmowanie działań mających na celu zapobieganie osiedlaniu się tych zwierząt w gospodarstwie jest podstawowym zabiegiem prowadzącym do zapewnienia higienicznego miejsca produkcji oraz bezpieczeństwa dla przebywających na fermie zwierząt i ludzi.

Szkodliwość gryzoni w przypadku ferm drobiu skupia się przede wszystkim na uszkodzeniach budynków inwentarskich i znajdujących się w nich instalacji włączając w to wyposażenie fermy. Niezwykle ważne szkody to zanieczyszczenia ekstrementami (kał i mocz) pasz przeznaczonych do spożycia przez ptaki. Tego rodzaju zanieczyszczenia związane są z zakażeniami bakteriologicznymi. Gryzonie przenoszą choroby takie jak: salmonellozy (wydalane wraz z kałem szczurzym nawet do 5 miesięcy oraz wraz z kałem mysim do 2 miesięcy), toksoplazmozę, tyfus, włośnicę czy dżumę. Od schwytanych szczurów bardzo często izoluje się także bakterie z rodzaju Staphylococcus. Zwierzęta zarażają się chorobami głównie poprzez kontakt ze skażoną paszą lub bezpośredni kontakt z odchodami gryzoni, które w prawie każdym przypadku przyczyniają się do powstawania stałych ognisk chorobowych.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Katarzyna Jankowska

PAN Olsztyn

Obserwując krajowy rynek trzody chlewnej można stwierdzić bezsprzecznie, iż w ostatnich latach uległ on znacznej zmianie. Chociaż spożycie mięsa wieprzowego oraz podrobów utrzymuje się na podobnym poziomie, zmniejszyło się jednak pogłowie świń oraz liczba utrzymywanych loch. Ale jak to możliwe? „Uzupełnianie” liczby zwierząt przeznaczonych do tuczu odbywa się w cyklu otwartym.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Agnieszka Wiecka

Planując rozpoczęcie działalności związanej z chowem lub hodowlą bydła, należy wziąć pod uwagę, czy przedsięwzięcie będzie oddziaływać na środowisko oraz w jakim stopniu. Inwestycje, które mogą oddziaływać na środowisko wymagają uzyskania tzw. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzja, ta wymagana jest m.in. przed uzyskaniem: pozwolenia na budowę, zatwierdzenia projektu budowlanego, pozwolenia na wznowienie robót i pozwolenia wodno-prawnego. W zależności od rodzaju przedsięwzięcia, procedura uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach może przebiegać w różny sposób.

W celu uzyskania informacji, czy planowana przez nas działalność podlega procedurze oceny oddziaływania na środowisko, a tym samym zobowiązuje nas prawnie do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, należy posłużyć się odpowiednimi aktami prawnymi. Pomocne przy tym jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. 2010 nr 213 poz. 1397). Dokument ten określa, czy dana inwestycja kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących oddziaływać na środowisko w sposób znaczący, bądź potencjalny.

Przynależność do wcześniej wymienionych rodzajów przedsięwzięć określa się na podstawie wartości współczynnika przeliczeniowego sztuk zwierząt na duże jednostki przelicznikowe tzw. DJP. Jeżeli chów lub hodowla zwierząt przewyższa lub równa się liczbie 210 DJP, oznacza to, że należy ona do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

Z kolei przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko jest chów i hodowla zwierząt inne niż wymienione wcześniej, w liczbie nie mniejszej niż 60 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP) (czyli od 210 do 60 DJP). Do tej samej kategorii przedsięwzięć należą: chów lub hodowla zwierząt, w ilości nie mniejszej niż 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP), jeżeli działalność prowadzona będzie:

• w odległości mniejszej niż 100 m od następujących terenów (w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, nie uwzględniając nieruchomości gospodarstwa, na którego terenie chów lub hodowla będą prowadzone):
  • mieszkaniowych;
  • innych zabudowanych z wyłączeniem cmentarzy i grzebowisk dla zwierząt;
  • zurbanizowanych, niezabudowanych;
  • rekreacyjno-wypoczynkowych z wyłączeniem kurhanów, pomników przyrody oraz terenów zieleni nieurządzonej niezaliczonej do lasów oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych.

Dodatkowo przedsięwzięciami mogącymi potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko są inwestycje polegające na rozbudowie, przebudowie lub montażu realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia. Wynika z tego, że dostosowanie istniejącej inwestycji do któregoś z powyższych progów skutkuje jego kwalifikacją do odpowiedniego rodzaju przedsięwzięcia.

W przypadku przedsięwzięć zawsze znacząco oddziaływujących na środowisko, organem odpowiedzialnym za wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Po złożeniu wniosku o wydanie ww. decyzji oraz ustaleniu zakresu raportu, przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia (uwzględniającej m.in. opis planowanej inwestycji). Organ, zasięga opinii odpowiednich instytucji (Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska) i ustala w drodze decyzji zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.

Wspomniany raport (zwany dalej raportem ooś) jest dokumentem, który (zgodnie z Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko) składa się z wielu zagadnień wnikliwe analizujących wpływ planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Określa on przewidywane oddziaływanie na środowisko wariantów pod kątem wyboru najkorzystniejszego z nich (najmniej oddziaływującego) na poszczególne komponenty środowiska w tym, na ludzi, florę i faunę, gleby, powietrze, wody powierzchniowe i podziemne, dobra kultury materialnej, obszary Natura 2000. Dokument przedstawia również analizy akustyczne i sposoby postępowania z odpadami. W raporcie powinna znaleźć się również analiza możliwych konfliktów społecznych, związanych z planowanym przedsięwzięciem. Ponadto w dokumencie analizuje się możliwości oddziaływania w przypadku wystąpienia poważnej awarii oraz wskazuje na zastosowanie działań mających na celu zapobieganie lub ograniczenie wpływu inwestycji na środowisko. W przypadku użycia instalacji, raport ooś przedstawia porównanie proponowanej technologii ze spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Opracowanie takie, powinno zostać sporządzone przez specjalistów z zakresu ochrony przyrody i środowiska.

W procedurze oceny oddziaływania na środowisko, dużą rolę odgrywają konsultacje społeczne, które stanowią ważny element w uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Następnie, po analizie opracowanej dokumentacji organ, zapewnia możliwość udziału społeczeństwa (wystawia raport ooś do publicznego wglądu i daje możliwość składania uwag i wniosków oraz umożliwia otwartą rozprawę dla społeczeństwa). Na koniec podaje do publicznej wiadomości, informacje o wydaniu decyzji.

W przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie oddziaływać na środowisko procedura oceny oddziaływania na środowisko przebiega podobnie, z tą różnicą, że raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko nie jest tak jak w przypadku przedsięwzięć zawsze znacząco oddziaływujących na środowisko – obligatoryjny. Organ przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, może zwolnić z jego sporządzenia. Wówczas od strony Inwestora wystarczająca dla jej wydania może być Karta Informacyjna Przedsięwzięcia.

Ten artykuł pochodzi z magazynu Hodowca Trzody Chlewnej 9-10/2014

Kup prenumeratę

Paweł Gajewczyk

Sytuacja, jaka ma miejsce obecnie w produkcji tuczników w naszym kraju, budzi wiele obaw. Stan pogłowia świń, oscylujący w granicach 11 mln uznawany jest przez niektórych jako wystarczający. Jednak analiza struktury obecnego pogłowia w kraju budzi niepokój. Z publikowanych wyników przez ZHPTCH Polsus (Blicharski, 2014) dowiadujemy się, że prosięta i warchlaki stanowią aż 55% całego pogłowia (świnie od 21 do 50 kg). Taki stan rzeczy, który nigdy nie miał miejsca od wielu lat w Polsce, świadczy o masowym zakupie materiału do tuczu z zagranicy. Przy dalszym pozbywaniu się loch zachodzi obawa przed całkowitym uzależnieniem od sprowadzania warchlaków do tuczu z zagranicy.

Zaloguj się, aby zobaczyć.

Marek Babicz, Kinga Kropiwiec, Grzegorz Magdoń

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

W Polsce chów trzody chlewnej stanowi główną gałąź produkcji zwierzęcej, a sektor wieprzowiny wyraźnie dominuje w całości produkowanego mięsa w Polsce. Przy czym decydującym czynnikiem wpływającym na skalę produkcji wieprzowiny jest jej opłacalność, również w skali roku. W przypadku trzody chlewnej jest to pojęcie bardzo złożone, wynikające zarówno z warunków rynkowych, jak również zaplecza technologicznego oraz paszowego gospodarstwa specjalizującego się w produkcji świń.

Zaloguj się, aby zobaczyć.