Archiwum

 

Szacuje się że w 2014 roku wytworzono w Polsce ok. 2210 tys. ton mięsa drobiowego, tj. o 12-13% więcej niż w roku poprzednim. Było to znaczące przyspieszenie dynamiki produkcji, która w 2013 roku wyniosła tylko 2,6%. W pierwszym półroczu 2014 roku produkcja mięsa drobiowego zwiększyła się o 11,8%, a w drugim o 12,5%.

Przywóz mięsa drobiowego z zagranicy był w 2014 roku nieco mniejszy niż w roku poprzednim i wyniósł ok. 37 tys. ton. W pierwszym półroczu import wyniósł 18 tys. ton i był o 14,3% mniejszy niż przed rokiem. W drugiej połowie roku przywieziono do Polski 19 tys. ton mięsa drobiowego, tzn. tyle samo co rok wcześniej. Szczególnie dynamicznie rozwijała się w 2014 roku sprzedaż zagraniczna mięsa drobiowego, która zwiększyła się do ok. 709 tys. ton, tj. o 21%. Udział eksportu w produkcji mięsa drobiowego wyniósł 32%, wobec 29,5% w 2013 roku. W pierwszej połowie ub. roku sprzedaż zagraniczna była o 17,4% większa niż przed rokiem. W drugim półroczu nastąpiło przyspieszenie wzrostu eksportu do 24%. Stało się to znaczącym czynnikiem podtrzymującym wysoką dynamikę wzrostu produkcji mięsa drobiowego. Jednak znaczenie konsumpcji krajowej dla rozwoju rynku drobiu również się zwiększyło. Mimo tak silnej dynamiki wzrostu sprzedaży zagranicznej, w 2014 roku na zużycie w kraju pozostało o 8,1% więcej mięsa drobiowego niż przed rokiem. Aż 48,5% całkowitego przyrostu podaży tego mięsa zostało przeznaczone na pokrycie przyrostu popytu wewnętrznego, a 51,5% na zwiększenie eksportu. W roku poprzednim przyrost eksportu przewyższał przyrost podaży, dlatego zużycie krajowe zmniejszyło się.

Przewidywany dalszy szybki wzrost produkcji w 2015 roku

• • •

Według bieżących prognoz w pierwszym półroczu produkcja mięsa drobiowego będzie o 9,6% większa niż w analogicznym okresie 2014 roku i wyniesie ok. 1170 tys. ton. W podobnej skali zwiększy się podaż tego mięsa, ponieważ import będzie tylko nieznacznie mniejszy niż przed rokiem. Sprzedaż zagraniczna wykazywać będzie nadal silną, ponad 18-procentową dynamikę wzrostu i wyniesie ok. 400 tys. ton. Na zaopatrzenie rynku wewnętrznego pozostanie prawdopodobnie o 5,2% więcej tego mięsa niż w pierwszym półroczu 2014 roku, w tym handlu detalicznego o 5,6% więcej. W drugiej połowie roku produkcja mięsa drobiowego wyniesie prawdopodobnie ok. 1260 tys. ton i będzie o 10,2% większa niż przed rokiem. Nieco wolniej niż w pierwszym półroczu może rozwijać się sprzedaż zagraniczna, której wzrost prognozowany jest obecnie na 11,6%, a poziom na ok. 415 tys. ton. Przewiduje się, że podaż mięsa drobiowego na rynku krajowym zwiększy się o 9,2%, podobnie jak w handlu detalicznym. W skali całego 2015 roku produkcja mięsa drobiowego wyniesie prawdopodobnie ok. 2430 ton i będzie o 10% większa niż w roku poprzednim. Zakupy drobiu za granicą ponownie się zmniejszą o ponad 5% do poziomu ok. 35 tys. ton, natomiast sprzedaż zagraniczna będzie o 15% większa, tzn. wzrośnie do ok. 815 tys. ton. Przyrost produkcji mięsa drobiowego w 2015 roku wyniesie ok. 220 tys. ton, natomiast przyrost podaży prognozowany jest na ok. 218 tys. ton. Przewiduje się, że w 2015 roku ok. 51% całkowitego przyrostu podaży przeznaczone zostanie na pokrycie zwiększonego popytu wewnętrznego, a ok. 49% na wzrost sprzedaży zagranicznej. Jest to odwrócenie proporcji z 2014 roku. Wiąże się to z rosnącą konkurencyjnością cenową drobiu w handlu detalicznym, a także z efektami prowadzonych w poprzednich latach kampanii promujących mięso drobiowe.

Rośnie udział kurcząt w strukturze produkcji drobiu rzeźnego

• • •

W 2014 roku na polskim rynku drobiarskim działały 222 wylęgarnie i 492 odchowalnie drobiu objęte nadzorem weterynaryjnym. Produkcję drobiu rzeźnego prowadziło 6828 ferm. Warto zaznaczyć, że w ciągu ostatnich pięciu lat liczba ferm drobiu zwiększyła się o ok. 20%. W tym samym czasie produkcja drobiu rzeźnego wzrosła o ponad 35%. Koncentracja tej produkcji postępuje więc, choć relatywnie wolno. Liczba wylęgarni piskląt zmniejszyła się o zaledwie 5%. Wylęgi piskląt kurzych typu brojler wyniosły w 2014 roku 926,9 mln sztuk i były o 6,4% większe niż przed rokiem. Produkcja kurcząt rzeźnych wzrosła o 13% do ok. 2100 tys. ton. Duża różnica dynamiki wylęgów i produkcji żywca kurcząt wynikała z faktu, że część piskląt brojlerowskich była importowana.

                Wylęgi piskląt indyczych zwiększyły się o 3,2% do 22,3 mln sztuk. Jednak sprzedaż tych piskląt do tuczu była aż o 18% większa i wyniosła ponad 35 mln sztuk. Część wstawionych piskląt pochodziła bowiem z importu, który stanowi ok. jedną trzecią całego krajowego popytu na pisklęta indycze. Bardzo wysoki poziom sprzedaży piskląt w 2014 roku był następstwem wysokiej opłacalności produkcji indyków rzeźnych. Przyczyniło się do tego również embargo w handlu za wschodnią granicą. Część piskląt tam sprzedawanych przez wiodące firmy trafiła na rynek krajowy, który wchłonął zwiększoną podaż. Produkcja indyków rzeźnych w wadze żywca zwiększyła się w 2014 roku do 380 tys. ton, tzn. o prawie 9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Ze względu na eksport części piskląt indyczych, dynamika wzrostu produkcji indyków rzeźnych była wolniejsza niż sprzedaży piskląt indyczych. W ubojach indyków występuje relatywnie duża koncentracja. Trzy wiodące firmy mają ponad 30% udział w skupie surowca rzeźnego.

                Produkcja kurcząt brojlerów zwiększa się systematycznie, a ich udział w rodzajowej strukturze drobiu rzeźnego, wzrósł z ok. 77% w 2012 roku do 78,9% w 2014 roku, a w 2015 roku prognozowany jest kolejny wzrost do prawie 80%. Rosnące znaczenie kurcząt jest związane przede wszystkim z silnym uzależnieniem rozwoju produkcji od możliwości zwiększania sprzedaży na rynkach zagranicznych, w której mięso kurcząt odgrywa wiodącą rolę.

                Przewiduje się, że w 2015 roku produkcja kurcząt brojlerów osiągnie poziom ok. 2330 tys. ton w wadze żywej. Przeciwną tendencję obserwuje się w sektorze indyków. Mimo rosnącej produkcji, ich udział w strukturze drobiu rzeźnego zmniejsza się. W 2012 roku stanowiły one prawie 16% całkowitej produkcji żywca drobiowego, w 2014 roku już tylko 14,3%, a w 2015 roku przewidywany jest dalszy spadek ich udziału do 13,3%. W tym czasie produkcja indyków rzeźnych zwiększy się o ponad 8%, ale kurcząt będzie większa o prawie 34%. Decyduje o tym rosnący eksport, gdyż na rynku wewnętrznym popyt na mięso indycze i pozostałego drobiu rośnie szybciej niż na kurczęta. W ostatnich latach obserwuje się wzrost produkcji drobiu wodnego, szczególnie kaczek, jednak jego udział w strukturze produkcji drobiu rzeźnego jest nadal niewielki i nie przekracza 4%.

Poprawa opłacalności produkcji drobiu rzeźnego w 2014 roku

• • •

Niższe koszty paszowe, będące następstwem redukcji cen surowców paszowych, przyczyniły się do poprawy rentowności chowu drobiu rzeźnego. W 2014 roku średnia cena przemysłowej mieszanki pełnoporcjowej dla kurcząt brojlerów była o 9,5% niższa niż w poprzednim roku. Na rynku indyków mieszanki paszowe potaniały o 9%. Wprawdzie o 5,2% obniżyły się też ceny skupu kurcząt rzeźnych, ale ich dynamika spadku była znacząco słabsza niż cen pasz. Ceny skupu indyków rzeźnych były nieznacznie, bo o 1,4% niższe. Potanienie pasz przyczyniło się do poprawy opłacalności produkcji drobiu rzeźnego na fermach. Relacja cen skupu drobiu do cen pasz, będąca uproszczonym miernikiem opłacalności chowu drobiu, kształtowała się przeciętnie w 2014 roku na rynku kurcząt na poziomie 2,75 wobec 2,62 w 2013 roku, a na rynku indyków na poziomie 4,10 w porównaniu z 3,80 przed rokiem. Obie relacje były więc znacznie wyższe od progu rentowności chowu.

                Na rynku indyków ceny zbytu obniżyły się w 2014 roku o 0,6% w porównaniu z rokiem poprzednim, a udział ceny skupu w cenie zbytu nie zmienił się.

                W pierwszym kwartale 2015 roku miał miejsce dalszy spadek kosztów paszowych, choć nie był on już tak znaczny jak w 2014 roku. Opłacalność produkcji kurcząt rzeźnych pogorszyła się jednak w relacji do analogicznego okresu poprzedniego roku. Ceny pasz przemysłowych dla kurcząt obniżyły się bowiem średnio o 3,4% przy spadku cen skupu kurcząt rzeźnych o 4,9%. Relacja cen żywiec/pasza pogorszyła się z 2,68 do 2,64. Udział cen producentów kurcząt rzeźnych w cenie zbytu ubojni wzrósł z 63,7% w pierwszym kwartale 2014 roku do 65% w br., a w cenie detalicznej tuszki odpowiednio z 49,7% do 50%.

                Na rynku indyków ceny pasz obniżyły się w pierwszym kwartale br., w porównaniu z tym samym okresem 2014 roku, o 3,5%, a ceny skupu wzrosły o 5,5%. Relacja cen żywiec/pasza poprawiła się z 3,9 do 4,2. Opłacalność chowu indyków jest wysoka, wyższa niż w dobrym pod tym względem roku poprzednim. Udział cen producentów indyków rzeźnych w cenie ubojni przemysłowych nie zmienił się i wynosił 65,4%. Przewiduje się, że jeśli nie wystąpią klęski pogodowe, do końca 2015 roku ceny pasz utrzymają się na relatywnie niskim poziomie, zbliżonym do notowanego w pierwszym kwartale. Przemawiają za tym obecne tendencje na rynkach surowców paszowych dla produkcji przemysłowych mieszanek pasz treściwych dla drobiu. Ceny skupu drobiu rzeźnego, choć nadal będą zmienne w krótkich okresach, nie powinny wykazywać silniejszej tendencji spadkowej. O ile nie wystąpią nieprzewidziane szoki rynkowe, relacje cen drobiu do cen pasz będą się kształtować na poziomie gwarantującym opłacalność chowu.

Spowolnienie wzrostu produkcji mięsa drobiowego w UE w 2015 roku

• • •

Według szacunków Komisji Europejskiej z zimy 2015 roku, produkcja mięsa drobiowego zwiększyła się w 2014 roku o 3,7%. Złożył się na to przyrost produkcji zarówno w nowych państwach członkowskich, gdzie była ona o 7,4% większa niż przed rokiem, jak i w krajach dawnej UE-15, w których odnotowano wzrost o 2,5%. Import był większy o 2,3%, a eksport o 3,8%. Na konsumpcję na jednolitym rynku europejskim pozostało o 3,6% więcej mięsa drobiowego niż w 2013 roku. Spożycie tego mięsa w przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrosło do 21,9 kg, tj. o 2,8%. Udział drobiu w całkowitej konsumpcji mięsa zwiększył się do 30,1%. W 2011 roku udział ten wynosił 28,4%. Samowystarczalność Wspólnoty w produkcji mięsa drobiowego kształtowała się powyżej 104%. W 2015 roku przewidywane jest spowolnienie dynamiki wzrostu produkcji mięsa drobiowego w Unii Europejskiej do 1,1%. Ma być ona wyższa w obu grupach państw członkowskich Wspólnoty, z tym że w UE-15 o 0,9%, a w UE-13 o 1,8%. Produkcja nowych państw członkowskich stanowić będzie ok. 24% całkowitej produkcji mięsa drobiowego w Unii Europejskiej. Konsumpcja zwiększyć się może o 1,3%, a więc nieco bardziej niż produkcja, jednak rynek unijny można uznać za zrównoważony. Import ma wzrosnąć o ok. 5%, a eksport tylko o 2,3%.

                Spożycie mięsa drobiowego na jednego mieszkańca zwiększy się do 22,2 kg, tj. o 1,4%. Drób stanowić będzie ok. 30% całkowitej konsumpcji mięsa w Unii Europejskiej. W tej sytuacji o obrotach wewnętrznych na jednolitym rynku europejskim decydować będzie, podobnie jak w latach poprzednich, przede wszystkim konkurencyjność cenowa, a tu przewaga polskiej oferty handlowej jest znacząca.

Spadek cen drobiu w 2014 roku

• • •

Od stycznia do sierpnia 2014 roku ceny detaliczne mięsa drobiowego systematycznie rosły i w końcu tego okresu były o 5,7% wyższe niż w grudniu 2013 roku. Znaczący ich spadek w ostatnich miesiącach roku sprawił, że w grudniu 2014 roku ukształtowały się one na poziomie o 2,1% niższym niż w analogicznym okresie przed rokiem. Spadkowi cen drobiu towarzyszyła znacząca redukcja cen mięsa wieprzowego (o 7,5%) i dużo mniejsza – wołowego (o 1,7%). W 2014 roku za mięso drobiowe konsumenci płacili średnio o 2,8% mniej niż w roku poprzednim. Spadek cen detalicznych drobiu był efektem wzrostu produkcji i obniżek cen żywca drobiowego oraz utrzymującej się wysokiej podaży i malejących cen mięsa czerwonego. Czynnikiem hamującym tempo spadku cen drobiu był dynamiczny wzrost eksportu i ożywienie popytu krajowego.

Drób nadal najtańszym rodzajem mięsa

• • •

Pomimo niewielkiego podrożenia względem mięsa czerwonego, mięso drobiowe pozostało najtańszym rodzajem mięsa. Umocniła się konkurencyjność cenowa drobiu w stosunku do artykułów mleczarskich oraz ryb i przetworów rybnych. W grudniu minionego roku cena detaliczna 1 kg kurczaka patroszonego świeżego (6,93 zł) była ponad dwukrotnie niższa od ceny 1 kg schabu wieprzowego, środkowego z kością (14,28 zł). Stanowiła ona 27% ceny 1 kg mięsa wołowego z kością (rostbef, 25,89 zł) i 21% ceny 1 kg mięsa wołowego bez kości (32,45 zł). Twaróg półtłusty (w cenie 13,35 zł/kg) był prawie dwukrotnie droższy niż kurczak. Za 1 kg filetów mrożonych z morszczuka (w cenie 21,76 zł/kg) trzeba było zapłacić 3,1 razy więcej, a za 1 kg jaj (8,84 zł) – 1,3 razy więcej niż za 1 kg kurczaka.

Wzrost bilansowej konsumpcji drobiu w latach 2013-2015

• • •

Według danych bilansowych GUS, w 2013 roku konsumpcja mięsa drobiowego w Polsce wyniosła 26,5 kg na mieszkańca i była o 0,4 kg, tj. o 1,5% większa niż w 2012 roku. Wzrostowi spożycia mięsa drobiowego towarzyszył znaczący spadek spożycia mięsa wieprzowego: z 39,2 kg do 35,5 kg, tj. o 9,4% i wołowego – z 1,6 kg do 1,5 kg, tj. o 6,2%.

                Szacuje się, że w 2014 roku bilansowe spożycie drobiu wzrosło do 27,5 kg na mieszkańca, tj. o 3,8% w porównaniu z 2013 rokiem. W wyniku wzrostu produkcji i podaży żywca wieprzowego, bilansowe spożycie mięsa wieprzowego zwiększyło się o 3,5 kg, do 39,0 kg na mieszkańca. Bilansowa konsumpcja wołowiny wzrosła o 13,3% i wyniosła 1,7 kg. Bilansowe spożycie drobiu może osiągnąć poziom 28,0 kg na mieszkańca, tj. o 1,8% wyższy w porównaniu z 2014 rokiem. Wzrost spożycia drobiu będzie efektem ożywienia popytu ze strony gospodarstw domowych na mięso i wędliny drobiowe, dania gotowe z udziałem drobiu oraz usługi gastronomii.

                Według danych Komisji Europejskiej w 2014 roku w UE-28 średnie spożycie mięsa drobiowego wyniosło 21,9 kg na mieszkańca (w tzw. wadze detalicznej produktu) i było o 2,8% większe niż w roku poprzednim. Spożycie wieprzowiny i wołowiny wzrosło po ok. 1,0%. Wzrośnie konsumpcja drobiu do 22,2 kg, tj. o 1,4%, wieprzowiny z 31,3 kg do 32 kg, tj. o 2,2% i wołowiny z 10,5 kg do 10,6 kg, tj. o 1,0%. Udział mięsa drobiowego w całkowitej konsumpcji mięsa wyniesie 33,3% i będzie nieco większy niż w roku poprzednim (o 0,2 pkt. proc.). Udział wieprzowiny zwiększy się do 48% z 47,4%, przy stabilizacji udziału mięsa wołowego na poziomie 15,9%3. Można przypuszczać, że w 2015 roku konsumpcja drobiu w gospodarstwach domowych wzrośnie co najmniej w takim samym stopniu, jak w roku poprzednim. Z ożywieniem popytu należy się liczyć głównie w pierwszej połowie roku z uwagi na utrzymujące się niższe niż przed rokiem ceny detaliczne mięsa drobiowego i poprawę sytuacji dochodowej ludności.

Za: Rynek drobiu, stan i perspektywy,

Analizy Rynkowe, Nr 47, Maj 2015; Instytut Ekonomiki Rolnictwa I Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy, Agencja Rynku Rolnego, Ministerstwo Rolnictwa I Rozwoju Wsi