Kirsty Gibbs; Danisco Animal Nutrition & Health (IFF)
Kombinacja trzech probiotycznych szczepów rodzaju Bacillus może stanowić skuteczną ochronę ptaków przed różnymi infekcjami, w tym patogennymi szczepami Escherichia coli (APEC) oraz wpływać na poprawę wyników produkcyjnych stada. W celu sprawdzenia skuteczności działania tej koncepcji przeprowadzono doświadczenia w różnych warunkach produkcyjnych na całym świecie.
Rosnąca światowa presja w kierunku ograniczenia stosowania antybiotyków w produkcji drobiu potęguje zagrożenie ze strony różnorodnych oportunistycznych szczepów bakterii chorobotwórczych, powodując pogorszenie wyników produkcyjnych i przeżywalności ptaków. Aby temu przeciwdziałać producenci drobiu muszą dysponować kompleksową strategią stymulującą rozwój przewodu pokarmowego, sprzyjającą zachowaniu równowagi mikrobiologicznej w organizmie ptaka, co będzie miało przełożenie na zwiększenie produkcyjności i poprawę dobrostanu w stadzie.
Różne szczepy E. coli wykazują odmienną specyfikę
Wprawdzie mechanizm transmisji niektórych mikroorganizmów patogennych został precyzyjnie zdefiniowany, dynamika zakażeń innymi bakteriami nie jest w pełni rozpoznana. Przykładem mogą być szczepy E. coli patogenne dla ptaków (APEC), które powodują kolibakteriozę, kosztowną, syndromiczną postać infekcji związaną z wyższą zachorowalnością, większą śmiertelnością i dyskwalifikacją tuszek drobiowych. W przeciwieństwie do innych patogennych grup E. Coli szczepy APEC są trudne do zidentyfikowania ze względu na ich ogromną różnorodność. Pomocnym w identyfikacji APEC i kontroli ryzyka w stadzie może być ustalenie kodu genetycznego determinującego wirulencję u bakterii E. coli. W niedawno przeprowadzonym doświadczeniu badano transmisję APEC w stadach komercyjnych ferm drobiu w Australii, Brazylii, RPA i USA (rys. 1).
Systemy produkcji drobiu są znacznie zróżnicowane w zależności od lokalizacji na świecie, a czasami również w obrębie danego kraju. Różnorodność warunków zoohigienicznych, specyfika żywienia i czynników środowiskowych wpływa na populacje drobnoustrojów bytujące w jelitach ptaków, w tym bakterie APEC, ponieważ jelito jest ich głównym rezerwuarem. Przytoczone wyniki badania przedstawiają różnorodność w populacjach APEC, ale wykazano również, że takie same szczepy APEC o strukturze klonalnej występowały w stadach w różnych lokalizacjach (dane nie zamieszczone). Szersze rozpoznanie APEC i innych populacji drobnoustrojów w stadzie pozwala lepiej oszacować ich potencjalny wpływ na produkcyjność, zdrowie i dobrostan. Umożliwia to dostosowanie ukierunkowanych strategii prewencji i postępowania w warunkach infekcji.
Wcześniejsze badania wykazały analogie genetyczne między populacjami E. coli u ptaków hodowlanych, w porównaniu z jednodniowymi pisklętami, co wskazuje na ryzyko transmisji pionowej ze stad reprodukcyjnych na kurczęta brojlery. Ten mechanizm przenoszenia w połączeniu z dużą podatnością na zakażenia u świeżo wylężonego pisklęcia z nieustabilizowaną naturalną mikroflorą (rys. 2) sprzyja w ciągu pierwszych 24 godzin po wykluciu kolonizacji jelit przez potencjalnie patogenne E. coli.
Mając to na uwadze hodowcy muszą skupić się na szybkiej, skutecznej stymulacji namnażania korzystnej mikroflory od pierwszego dnia życia lub jeszcze przed wykluciem. Badania wykazały, że podawanie probiotyków od pierwszego dnia sprzyja efektywnemu rozwojowi korzystnej mikroflory, hamuje kolonizację jelit przez bakterie niepożądane, wspiera rozwój układu odpornościowego, zmniejsza ryzyko stanów zapalnych, wzmacnia strukturę jelit i zapewnia większą dostępność składników pokarmowych dla ptaka. Biorąc pod uwagę różnorodność patogennych bakterii E. coli, nawet w ramach patotypu APEC, identyfikacja najskuteczniejszego probiotyku jest sporym wyzwaniem. Nie wszystkie szczepy probiotyczne wykazują ten sam sposób działania, czy też są tak samo efektywne w ochronie ptaków przed konkretnymi patogenami. Oznacza to, że stosując probiotyki do ochrony przed różnymi patogenami, uzasadnione jest zastosowanie koncepcji o bardziej złożonym składzie.
Kombinacja 3 probiotycznych szczepów Bacillus
Enviva® PRO zawiera kombinację trzech szczepów Bacillus pierwotnie wyizolowanych od ptaków. Te trzy szczepy zastosowane w paszy dla drobiu działają addytywnie w kierunku wzmocnienia struktury jelit, ograniczenia wzrostu niekorzystnych bakterii i stymulowania rozwoju pożądanej mikroflory, a to tylko część korzyści z zastosowania tego preparatu. Badania in vitro wykazały, że każdy z tych szczepów jest w stanie hamować wzrost różnorodnych izolatów E. coli, nawet o 87% w porównaniu z hodowlą nie poddaną ekspozycji na probiotyk, jak pokazano na rysunku 3.
Oprócz działania in vitro ograniczenie wzrostu patogenów stwierdzono także w testach biologicznych. W teście in vivo przeprowadzonym na czterech komercyjnych fermach w USA brojlery żywiono paszą z dodatkiem Enviva® PRO w celu oceny wpływu tego dodatku na różnorodne zagrożenia związane z E. coli. Odnotowano znaczny spadek występowania genów determinujących wirulencję.
Udział serotypów E. coli posiadających ≥2 geny wirulencji zmniejszył się z 58,8% do 40,8%, a liczebność typów E. coli posiadających <2 genów wzrósł. Im więcej genów związanych z wirulencją posiadają bakterie E. coli tym większy jest ich potencjał chorobotwórczy. Wyniki te sugerują, że produkt wywarł korzystny wpływ na mikroflorę fizjologiczną i może przyczynić się do poprawy produkcyjności ptaków żywionych bez antybiotyków, z stosowaniem innych koncepcji skutecznych w zwalczaniu APEC (rys. 4).
Trzy specyficzne szczepy zawarte w Enviva® PRO zapewniają szerokie zabezpieczenie przed patogenami, takimi jak APEC i Clostridium perfringens. Metaanaliza z 15 testów przeprowadzonych z wykorzystaniem Enviva® PRO w różnych regionach geograficznych, w tym w USA, Hiszpanii, Nowej Zelandii, Holandii, Wielkiej Brytanii i Rosji, wykazała w porównaniu z grupą kontrolą istotną poprawę FCRc, tj. o 5 punktów (2,9%), wzrost o 1,9% średniego dziennego przyrostu masy ciała oraz poprawę przeżywalności o 0,2% (Tabela 1).
Pokazuje to, że Enviva® PRO zapewnia powtarzalne korzyści w zakresie produkcyjności brojlerów żywionych różnymi rodzajami paszy, przy zredukowanych kosztach produkcji.
Ponieważ światowa produkcja drobiu zmierza w kierunku maksymalnej redukcji stosowania antybiotyków, różnorodność potencjalnych zagrożeń mikrobiologicznych wymaga kompleksowego podejścia skutecznego zarówno w zwalczaniu patogenów, jak i w sprawnej stymulacji rozwoju korzystnej mikroflory, co będzie miało przełożenie na poprawę parametrów produkcyjnych i dobrostanu ptaków. Wykazano, że preparat Enviva® PRO zawierający 3 szczepy probiotyczne rodzaju Bacillus oferuje szeroki zakres ochrony, niezbędny do walki z zagrożeniami mikrobiologicznymi, do zastosowania w różnych lokalizacjach geograficznych i warunkach produkcyjnych.